Lần đầu tiên lĩnh vực Hóa học nhận giải thưởng Tạ Quang Bửu

Năm 2017, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu cho PGS.TS Nguyễn Sum (Đại học Quy Nhơn) và GS.TS Phan Thanh Sơn Nam (Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP HCM). Hai tiến sĩ có công trình được Hội đồng Khoa học chuyên ngành của Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia cùng Hội đồng giải thưởng Tạ Quang Bửu đánh giá cao.

PGS.TS Nguyễn Sum đem đến giải thưởng công trình "Về bài toán hit của Peterson" (On the Peterson hit problem, dvances in Mathematics, Vol. 274, 432-489). Công trình thuộc lĩnh vực Toán học được nhận xét xuất sắc khi giải quyết được trường hợp đặc biệt của giả thuyết "hit" do nhà toán học người Mỹ Frank Peterson đề xuất cách đây hơn 30 năm. Công trình được thực hiện hoàn toàn trong nước bởi một tác giả duy nhất là nhà toán học Nguyễn Sum.

GS.TS Phan Thanh Sơn Nam là tác giả chính của công trình khoa học "Tổng hợp propargylamine từ N-methylaniline và alkyne đầu mạch thông qua con đường methyl hóa và hoạt hóa trực tiếp liên kết C-H sử dụng vật liệu Cu2(BDC)2(DABCO) làm xúc tác”.

Công trình đã nghiên cứu ứng dụng vật liệu khung hữu cơ - kim loại (MOFs) làm chất xúc tác cho ứng tổng hợp các hợp chất hữu cơ họ propargylamine. Đặc biệt, công trình đã phát hiện ra một chuyển hóa của N-methilaniline chưa từng được công bố. GS.TS Phan Thanh Sơn Nam là người đầu tiên được trao giải thưởng Tạ Quang Bửu trong lĩnh vực Hóa học.

Lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu dự kiến được tổ chức vào dịp kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5/2017) tại Hà Nội.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hàng năm, bắt đầu từ 2014, nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có kết quả công bố xuất sắc trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy khoa học và công nghệ Việt Nam tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề hội nhập và phát triển. Năm 2017, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, cơ quan thường trực của giải thưởng đã tiếp nhận 30 hồ sơ đăng ký. Trong đó, có 17% nhà khoa học nữ và 33% nhà khoa học trẻ (dưới 35 tuổi) đăng ký.

Thanh Tâm